Τα Τραπέζια

Υπάρχει ένα μεγάλο κενό στην Κρήτη που αφορά το τραπέζι, ένα απαραίτητο κατά τα άλλα οικιακό έπιπλο. Το μόνο παλαιό δείγμα (17ος αιώνας) βρίσκεται σε Μονή της κεντρικής Κρήτης και έχει διαστάσεις 570 εκατ. μήκος, 75 εκατ. ύψος και πλάτος 84 εκατ. Έχει οκτώ στηρίγματα τομής 10 Χ 10 εκατ. και περιφερειακή ποδιά από τμήμα κορμού δένδρου διακοσμημένο με σειρές από λούκια. Βρίσκεται στη τραπεζαρία της Μονής και εξυπηρετούσε τους πολυπληθείς μοναχούς των περασμένων αιώνων. Πιστεύουμε ότι η έλλειψη παλαιών οικιακών τραπεζιών οφείλεται στην πρόχειρη κατασκευή τους από ξύλο πεύκου και στη συχνή μετακίνησή τους στο χώρο. Όπως προαναφέραμε τα μεσαιωνικά τραπέζια λέγονταν «τάβλες» γιατί κατασκευάζονταν από μια σειρά από τάβλες τοποθετημένες σε τρίποδα. Αυτή η προχειρότητα διευκόλυνε και τη σύντομη εξαφάνισή τους.

Στα ημιορεινά διαμερίσματα συναντάμε μικρά κυκλικά τραπέζια διαφόρων διαστάσεων, των οποίων το καπάκι είναι λαξευμένο σε τμήμα κορμού δένδρου και τα 3 ή 4 πόδια από κλαριά σφηνωμένα στην παχιά τάβλα. Ανήκουν και αυτά στον «υλικό πολιτισμό του ξύλου» όπως και τα σκαμνιά της περιοχής.

Ένα χαμηλό κυκλικό έπιπλο, από τάβλες πεύκου, ονομαζόμενο Σοφράς , μοιάζει με τραπέζι αλλά δεν χρησιμοποιείται στην Κρήτη ως τέτοιο, διότι του λείπουν 4 πόδια. Οι γυναίκες πλάθουν στο καπάκι του διάφορες πίτες και παρασκευάζουν προϊόντα μαγειρικής. Όταν είναι ανενεργό κρέμεται στον τοίχο. Τα τραπεζάκια αυτά με χαμηλά πόδια είναι κοινά στις μουσουλμανικές χώρες και έχουν ασιατική προέλευση.