Μεταλλικά

Μεταλλικά Αντικείμενα στην Αρχιτεκτονική

Σιδεριές – Μπαλκόνια

Ένα σημαντικό έργο στον τομέα της μεταλλοτεχνίας είναι οι σφυρήλατες σιδεριές και τα κάγκελα των μπαλκονιών.

Τόσο στην αρχιτεκτονική της κρητικής υπαίθρου, όσο και στα κτίσματα των πόλεων, συναντάται η σιδεριά ως αρχιτεκτονικό στοιχείο προστασίας των ανοιγμάτων. Στο σπίτι της υπαίθρου η σιδεριά καλύπτει τα ανοίγματα των παραθύρων του ισογείου και του οντά. Στις πόλεις όμως, εκτός απ’ τις σιδεριές των παραθύρων υπάρχουν και εκείνες που καλύπτουν το πάνω μέρος του ανοίγματος της πόρτας εισόδου.

Το είδος της σιδεριάς που βρίσκεται παντού στην Κρήτη είναι η απλή, αποτελούμενη από κάθετες και οριζόντιες σιδερένιες ράβδους. Οι οριζόντιες ράβδοι εισέρχονται σε ανοίγματα αντίστοιχα της διατομής τους που έχουν ανοιχτεί στις κάθετες κατόπιν πυράκτωσης στο καμίνι με τη βοήθεια κυλινδρικών σιδερένιων εργαλείων (περαστές).

Η σιδεριά σαν αρχιτεκτονικό μέλος ενός κτίσματος συμβαδίζει και δέχεται επιρροές από τις αρχιτεκτονικές τάσεις που επικρατούν. Έτσι εντάσσεται στο κτίσμα για λόγους μορφολογικής και λειτουργικής ανάγκης, παίρνει σχήμα και μορφή και εξελίσσεται τέλος σαν σύνθεση. Όταν, δηλαδή, κατά τη διάρκεια της Ενετοκρατίας, η Αναγεννησιακή τεχνοτροπία κυριαρχεί στην αρχιτεκτονική των πόλεων, τα ανοίγματα των κτισμάτων γίνονται πολύ μεγάλα οπότε προκύπτει η ανάγκη προστασίας τους. Οι ψηλοτάβανοι χώροι πρέπει να αερίζονται και να φωτίζονται και η σιδεριά τους προστατεύει όταν τα παντζούρια είναι ανοικτά. Εκτός αυτού πρόκειται για μια πρόσθετη ασφάλεια.

Χαρακτηριστικό και σημαντικό δείγμα σιδεριάς αποτελούν εκείνες που καλύπτουν το πάνω μέρος του ανοίγματος της πόρτας εισόδου, το επιστέγασμα της κύριας εισόδου. Εκτός του ότι προστατεύουν και λόγω της διαφάνειας φωτίζουν και εξαερίζουν τους ψηλούς και χωρίς άλλα ανοίγματα ισόγειους χώρους, προσφέρουν μια αρχιτεκτονική λύση της διαμόρφωσης του ανοίγματος και της όψης γενικότερα. Στο άνοιγμα της κυρίας εισόδου το ύψος είναι σχεδόν τριπλάσιο του πλάτους και μια πόρτα τέτοιων διαστάσεων από όποιο υλικό και αν κατασκευαζόταν δεν θα ήταν ούτε εύχρηστη, ούτε καλαίσθητη. Η σιδεριά σαν στέψη της πόρτας έχει κάθε φορά μια ξεχωριστή σύνθεση, ένα ξεχωριστό τόνο με σημείο αναφοράς το συγκεκριμένο σπίτι.