ΜΕΤΑΛΛΙΚΑ ΕΞΑΡΤΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΠΟΡΤΑΣ

Για τη στερέωση : Τα μάσκουλα θεωρούνται απαραίτητα για τη στερέωση της πόρτας. Είναι θηλυκά και αρσενικά, τοποθετούνται δε προτού αποπερατωθεί η κατασκευή του κουφώματος. Τα μεν αρσενικά στο πλαίσιό της, τα δε θηλυκά στην εσωτερική πλευρά της πόρτας.

Για τη σταθεροποίηση του ενός απ’ τα δύο φύλλα δίφυλλης πόρτας τοποθετείται στην εσωτερική πλευρά της το κοντομηρί.

Για το ανοιγοκλείσιμο: Ο ζεμπερές εξασφαλίζει το ανοιγοκλείσιμο της πόρτας χωρίς να την κλειδώνει. Τοποθετείται στην εξωτερική πλευρά της ενώ συγχρόνως ο μηχανισμός του συνεχίζεται στην εσωτερική, όπου και λειτουργεί.

Για τη λαβή και την κρούση: Τα κερκέλια τοποθετούνται στην εξωτερική πλευρά της πόρτας – ένα σε κάθε φύλλο- και λειτουργούν ως χειρολαβή και για την κρούση.

                             Βώροι Δυτικής Μεσαράς, νταμπλαδωτή αυλόπορτα, εσωτερική όψη.

Για την ασφάλιση: Οι κλειδαριές τοποθετούνται στην εσωτερική πλευρά της πόρτας, συνδέονται δε μέσω της κλειδαρότρυπας με την εξωτερική πλευρά της. Αποτελούνται από μηχανισμό, ο οποίος χρειάζεται το αντίστοιχο κλειδί για να λειτουργήσει.

Γενικά πρέπει να τονίσουμε ότι στην εσωτερική πλευρά του κινητού φύλλου της δίφυλλης πόρτας τοποθετείται η κλειδαριά και ο μηχανισμός του ζεμπερέ.

Στην εσωτερική πλευρά του σταθερού φύλλου τοποθετείται το κοντομηρί.

Στην εξωτερική πλευρά και των δύο φύλλων τοποθετούνται τα κερκέλια για λαβή και κρούση της πόρτας. Στο δε κινητό φύλλο τοποθετείται το εξωτερικό τμήμα του ζεμπερέ και η κλειδαρότρυπα.

Τα αντικείμενα, που τοποθετούνται στην εξωτερική πλευρά της πόρτας είναι τα πλέον επιμελημένα.

Για τη στερέωση : Τα μάσκουλα, όπως και στις πόρτες χρησιμοποιούνται για τη στερέωση των ξύλινων ανοιγόμενων τμημάτων του παραθύρου. Διακρίνονται επίσης σε θηλυκά και αρσενικά, τοποθετούνται δε προτού περατωθεί η κατασκευή του κουφώματος. Τα μεν αρσενικά στο πλαίσιό του, τα δε θηλυκά στην εξωτερική πλευρά του παραθύρου.

Για τη σταθεροποίηση του ενός απ’ τα δύο φύλλα των ανοιγόμενων τμημάτων του παραθύρου , τοποθετείται στην εσωτερική πλευρά του το κοντομηρί

Για τη λαβή: Οι κρίκοι χρησιμοποιούνται για το τράβηγμα του παραθυρόφυλλου και είναι τοποθετημένοι στην εσωτερική πλευρά του ενός φύλλου. Οι κρίκοι είναι συνήθως σκέτοι ή με διακοσμητική ροδέλα οπότε και μοιάζουν με μικρά κερκέλια.

Για την ασφάλιση: Η σιδεριά χρησιμοποιείται για την ασφάλιση των παραθύρων. Επάνω της με ένα «γάντζο» στηρίζονται και ασφαλίζουν τα παραθυρόφυλλα. Ο γάντζος είναι τοποθετημένος είτε απ’ την εσωτερική πλευρά του παραθυρόφυλλου, είτε απ’ την εξωτερική. Αυτό εξαρτάται απ’ το εάν πρόκειται για παράθυρο ισογείου ή ορόφου. Στο παράθυρο ισογείου η σιδεριά τοποθετείται στην εξωτερική πλευρά του ανοίγματος και άρα ο γάντζος στην εξωτερική πλευρά του παραθυρόφυλλου. Στο παράθυρο ορόφου η σιδεριά τοποθετείται συνήθως στην εσωτερική πλευρά του ανοίγματος και άρα γάντζος στην εσωτερική πλευρά του παραθυρόφυλλου.

Τα παραθυρόφυλλα λοιπόν, ανοίγουν είτε προς τα μέσα, είτε προς τα έξω. Όταν ανοίγουν προς τα έξω για να στερεωθούν στον τοίχο και να μην κινούνται με τον άνεμο έχει προβλεφθεί μεταλλικό εξάρτημα, το οποίο εξασφαλίζει την ακινησία του κάθε φύλλου. Τοποθετείται εκατέρωθεν του ανοίγματος στον εξωτερικό τοίχο και σε απόσταση ίση με το πλάτος του παραθυρόφυλλου, ώστε να εφάπτεται μ’ αυτό όταν ανοίγει .

           Ξύλινα παραθυρόφυλλα οντά, νταμπλαδωτά. Η εξωτερική πλευρά έρχεται περασιά με την                 πρόσοψη. Εξωτερική όψη. Ρέθυμνο, Μελισσινού 7.

ΜΑΣΚΟΥΛΑ

Τα μάσκουλα είναι κατ’εξοχήν εξαρτήματα στερέωσης των κουφωμάτων στο πλαίσιό τους. Είναι μεταλλικά και διακρίνονται σε δύο είδη αλληλοεξαρτούμενα και αλληλοσυμπληρούμενα: Τα αρσενικά και τα θηλυκά μάσκουλα.

ΑΡΣΕΝΙΚΑ ΜΑΣΚΟΥΛΑ

Τα αρσενικά τοποθετούνται στο πλαίσιο του ανοίγματος κατά τη διάρκεια της κατασκευής του. Διακρίνονται σε δύο κατηγορίες λόγω του ότι το σχήμα τους επηρεάζεται άμεσα από το υλικό του πλαισίου (πέτρινο ή ξύλινο).

Όταν το πλαίσιο είναι πέτρινο το αρσενικό μάσκουλο αποτελείται από κυλινδρικό τμήμα ύψους 2-8 εκ. Και με διάμετρο 1-2 εκ. (ανάλογα με το βάρος του κουφώματος που θα στηριχθεί σ’ αυτό), το οποίο σχηματίζει ορθή γωνία με το υπόλοιπο τμήμα που είναι πεπλατυσμένο και γυρισμένο στο άκρο του σε αντίστροφη ορθή γωνία ώστε να γαντζωθεί στα πελέκια μεταξύ των οποίων και ενσωματώνεται. Το συνολικό του μήκος κυμαίνεται στα 15 εκατοστά.

            Ρέθυμνο, Μελισσινού 7, ξύλινα παραθυρόφυλλα οντά, νταμπλαδωτά. Εσωτερική όψη

Όταν το πλαίσιο είναι ξύλινο, το κυλινδρικό τμήμα του μάσκουλου σχηματίζει ορθή γωνία με το υπόλοιπο τμήμα που παίρνει το σχήμα καρφιού σε μεγέθυνση. Το σχήμα αυτό είναι επιβεβλημένο λόγω της αναγκαιότητας να καρφωθεί και να περτσινωθεί στο ξύλινο πλαίσιο.

Όταν το πλαίσιο είναι πέτρινο αλλά τα πελέκια μονολιθικά, το μάσκουλο καρφώνεται και για μεγαλύτερη σιγουριά το κενό που απομένει συμπληρώνεται με κάποια συγκολλητική ουσία. Η συγκολλητική αυτή ουσία αποτελείται είτε από σκόνη από κοπανισμένα παλιά κόκαλα αναμιγμένα με ασβέστη, είτε από λειωμένο θειάφι. Συχνά χρησιμοποιούνταν και σφήνες οι οποίες προηγουμένως πυρακτώνονταν. Το σύνολο ήταν πολύ γερό, ικανό να στηρίξει το πιο βαρύ ξύλινο κούφωμα.

Τα μάσκουλα τα επεξεργάζονταν οι χαλκιάδες. Χρησιμοποιούσαν βέργες ανάλογης διατομής και μήκους, τις οποίες λύγιζαν στα 3 εκ. μετά από πυράκτωση, σφυρηλατούσαν δε το υπόλοιπο τμήμα είτε με σκοπό να γίνει πλατύ είτε με σκοπό να γίνει αιχμηρό σαν καρφί. Το κάθε αντικείμενο τελειοποιούταν ανάλογα με την τελική του χρήση. Το κυλινδρικό τμήμα των αρσενικών μάσκουλων υποδέχεται το θηλυκό μάσκουλο .

         Βώροι Δυτικής Μεσαράς, νταμπλαδωτή αυλόπορτα, εξωτερική όψη και οριζόντια τομή.

ΘΗΛΥΚΑ ΜΑΣΚΟΥΛΑ

Τα θηλυκά μάσκουλα καρφώνονται πάνω στην πόρτα και συγκεκριμένα στις τραβέρσες. Είναι μακρόστενα σιδερένια αντικείμενα, των οποίων η μια άκρη λυγίζεται ώστε να μπορεί να περαστεί στα αντίστοιχα, ήδη εντοιχισμένα, αρσενικά μάσκουλα. Έτσι δημιουργείται μια άρθρωση που επιτρέπει κατ’ αρχήν τη στερέωση, και στη συνέχεια την κίνηση της πόρτας (άνοιγμα-κλείσιμο). Στις μονόφυλλες πόρτες τοποθετούνται 2 θηλυκά μάσκουλα ενώ στις δίφυλλες 4 .

Το μέγεθος των θηλυκών μάσκουλων διαφέρει ανάλογα με το βάρος της πόρτας που πρέπει να σηκώνουν. Συνήθως μάσκουλα μήκους 25-35 εκατ. χρησιμοποιούνται για μεσόπορτες και μικρές εξώπορτες, ενώ για πόρτες κύριας εισόδου και αυλόπορτες έχουν μήκος από 35-55 εκατ. Υπάρχουν βέβαια και μικρότερα, 17-25 εκατ., που συνήθως τα συναντάμε στα παντζούρια των παραθύρων.

Τα περισσότερα μάσκουλα καρφώνονται με 3 καρφιά, ενώ άλλα, τα μεγαλύτερα με 4. Τα καρφιά που είναι όπως και τα άλλα μέταλλα, κατασκευασμένα στο καμίνι, τα λεγόμενα «χαλκιάδικα», έχουν κεφάλι διατομής 80 χιλ. περίπου και μήκος 5-6 εκατ. Είναι μονά και αφού στερεώσουν το μάσκουλο στην τραβέρσα, περνούν την τάβλα και ξανακαρφώνονται πίσω σ’ αυτή, για καλύτερη στερέωση.

Τα θηλυκά μάσκουλα είναι εμφανή στοιχεία στην εσωτερική πλευρά της πόρτας. Έτσι είναι προσεγμένα και περιποιημένα αντικείμενα. Δεν υπάρχει όμως ιδιαίτερα μεγάλη ποικιλία σχεδίων. Η όλη επιμέλεια αφορά την απόληξη του αντικειμένου, που είτε γίνεται «καρδιά», είτε ένα άλλο τυχαίο σχήμα που προκύπτει από τη σφυρηλάτηση του πυρακτωμένου σ’ αυτό σημείο μάσκουλου.

Εκτός απ’ το συνηθισμένο σχήμα των θηλυκών μάσκουλων συναντάμε σπάνια και άλλα που απολήγουν σε δύο σκέλη για λόγους καλύτερης στερέωσης πάνω στην πόρτα. Επίσης υπάρχουν θηλυκά μάσκουλα σε παντζούρια παραθύρων που καλύπτουν όλο τους το πλάτος.

ΜΕΝΤΕΣΕΔΕΣ Ή ΜΠΑΣΤΟΥΒΑΝΙΑ

Μια άλλη κατηγορία μάσκουλων είναι τα λεγόμενα μπαστουβάνια. Αυτά αποτελούνται από δύο σιδερένια αντικείμενα όμοια των θηλυκών μάσκουλων, αρθρωμένα μεταξύ τους. Χρησίμευαν στο πανωπόρτι της εξωτερικής πόρτας

-το ένα τμήμα στερεωνόταν στην πόρτα και το άλλο στο πανωπόρτι- και στις μονόφυλλες σπαστές μεσόπορτες .

ΚΟΝΤΟΜΗΡΙ

Είναι σιδερόβεργα διατομής και μήκους ανάλογου του μεγέθους της πόρτας. Τοποθετείται διαγώνια και στερεώνει το ένα τμήμα της δίφυλλης πόρτας δημιουργώντας αντίσταση με τον τοίχο. Συναντάμε μεγάλες πόρτες που είχαν δυο κοντομηριά στο ακίνητο τμήμα και ενα στο κινητό, ώστε να υπάρχει ασφαλής στερέωση .

                            Βώροι Δυτικής Μεσαράς, νταμπλαδωτή αυλόπορτα, εσωτερική όψη.

ΖΕΜΠΕΡΕΔΕΣ

Μεταλλικά αντικείμενα που ανοιγοκλείνουν την πόρτα απ’ έξω, σφαλίζοντάς την χωρίς όμως να την κλειδώνουν.

Η ασφάλιση γίνεται από μεταλλικό οριζόντιο επίμηκες εξάρτημα που λέγεται «μπεράτης» (οι πόρτες σφαλίζονται με το πέρατο και αντιπέρατο -είδος ξύλινου σύρτη- από όπου και μπεράτης).

Ο μπεράτης λοιπόν ανεβοκατεβαίνει ωθούμενος είτε απ’ ευθείας γυρίζοντας τη λαβή είτε πιέζοντας την μπετούγια -ανάλογα με τον τύπο του ζεμπερέ- ώστε να εισέρχεται ή να εξέρχεται απ’ την υποδοχή που βρίσκεται στο άλλο φύλλο της πόρτας.

Κάθετα ως προς τον μπεράτη καρφώνεται στην πόρτα μεταλλικό αντικείμενο σχήματος ανοικτού Π με την επάνω επιφάνεια ελαφρά πεπλατυσμένη και τις κάθετες πλευρές τριγωνικής διατομής με οξείες απολήξεις ώστε να καρφώνονται με ευκολία στο ξύλο. Το αντικείμενο αυτό ονομάζεται «ασφάλεια» διότι συγκρατεί τον μπεράτη του ζεμπερέ σε ορισμένη θέση και τον προστατεύει απ’ την πτώση.

Τύποι ζεμπερέδων: συναντάμε δύο βασικές κατηγορίες ζεμπερέδων ως προς τη μορφή και τον τρόπο λειτουργίας τους. Τον πρώτο θα τον ονομάσουμε ζεμπερέ-κλειδί λόγω του σχήματος της λαβής του. Αποτελείται απ’ τα εξής εξαρτήματα: τη λαβή-κλειδί και τη διακοσμημένη ροζέτα, που τοποθετούνται στην εξωτερική πλευρά της πόρτας. Τον «μπεκιάρη», την «ασφάλεια» και τον «κόκορα» του ζεμπερέ, που τοποθετούνται στην εσωτερική πλευρά της πόρτας.

Το δεύτερο είδος έχει τελείως διαφορετική μορφή, ενώ συγχρόνως διατηρεί τις ίδιες αρχές λειτουργίας. Εδώ η λαβή έχει σχήμα σχεδόν ημικυκλικό και καταλήγει σε διακοσμητικές μορφές. Συνηθέστερα συναντάμε το σχήμα κεφαλής αετού ή σταυρού. Αποτελείται δε από την ημικυκλική λαβή με ενσωματωμένη λειτουργικά την μπετούγια, που τοποθετείται στην εξωτερική πλευρά της πόρτας, τον «μπεράτη», την «ασφάλεια» και τον «κόκορα» του ζεμπερέ που τοποθετούνται στην εσωτερική πλευρά της πόρτας.

Στα μεταλλικά αυτά αντικείμενα που έχουν σχετικά μικρό μέγεθος παρατηρούμε ηθελημένη πλαστική αντιμετώπιση και διακοσμητική προσπάθεια που περιλαμβάνει πάντα το αντικείμενο στη συνολική του μορφή ως τη παραμικρή του λεπτομέρεια.

Locks

Ανέκαθεν υπήρχε ανάγκη πρόσθετης ατομικής και οικογενειακής προστασίας στο σπίτι είτε οι κάτοικοι είναι μέσα είτε έξω. Επόμενο ήταν να αναπτυχθούν από πολύ νωρίς συστήματα προστασίας της πόρτας εισόδου από το ελεύθερο ανοιγοκλέισιμο.

Εκτός από τις ξύλινες αμπάρες που ασφάλιζαν την πόρτα από μέσα, αναπτύχθηκαν συστήματα ασφάλισης που λειτουργούσαν με κλειδί το οποίο κινούσε οριζόντια ένα σύρτη-ξύλινο συνήθως. Με την επάρκεια του σιδήρου και την ανάπτυξη και διάδοση της επεξεργασίας του, το σύστημα εξελίσσεται στη γνωστή κλειδαριά. Η εξέλιξη και η βελτίωση της κλειδαριάς και των κλειδιών από τους εκάστοτε ντόπιους χαλκιάδες συνεχίζεται ακόμη μέχρι σήμερα.

Η αρχή λειτουργίας τους παραμένει η ίδια. Σκοπός είναι να πραγματοποιηθεί σε κάθε περίπτωση ο καλύτερος τρόπος μετακίνησης ενός οριζόντια τοποθετημένου μακρόστενου εξαρτήματος με την απόληξη ενός κλειδιού. Εξάλλου, ο τρόπος με τον οποίο το εξάρτημα αυτό θα παρέμενε στη θέση του μετά την απομάκρυνση του κλειδιού απ’ την κλειδαριά, χωρίς να μπορεί να παραβιαστεί, ήταν ανέκαθεν αγαπητό θέμα προς μελέτη και εξέλιξη.

ΚΛΕΙΔΑΡΙΑ ΖΕΜΠΕΡΕΣ

Την ονομάζουμε έτσι διότι ο τρόπος λειτουργίας της είναι ανάλογος του ζεμπερέ. Αποτελείται από εξαρτήμάτα ενσωματωμένα σε τετράγωνη μεταλλική πλάκα με κλειδαρότρυπα. Η πλάκα αυτή θα ακουμπήσει στην εσωτερική πλευρά του ενός φύλλου δίφυλλης πόρτας. Καρφώνεται στις τάβλες, λίγο πιο πάνω από το μέσον περίπου του συνολικού ύψους της πόρτας και κοντά στο άκρο που βλέπει το απέναντι φύλλο.

ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ

Από τη μια πλευρά της μεταλλικής πλάκας και στο μέσον περίπου τοποθετείται οριζόντια ράβδος ( μπεράτης ), στερεωμένη στο ένα άκρο έτσι ώστε να κινείται ως προς κάθετο άξονα. Πάνω απ’ τον μπεράτη και παράλληλα προς αυτόν καρφώνεται λαβίδα , της οποία το ένα σκέλος εφάπτεται του μπεράτη και έχει τη δυνατότητα με την άσκηση κάθετης δύναμης να μετακινείται προς τα άνω. Κάθετα ως προς τον μπεράτη και τη λαβίδα τοποθετείται η ασφάλεια.

Η ασφάλεια είναι αντικείμενο σχήματος ανοικτού Π, με την οριζόντια επιφάνεια πεπλατυσμένη και τις άκρες των κάθετων πλευρών να σχηματίζουν ορθή γωνία ως προς αυτές, απ’ όπου και καρφώνονται στη μεταλλική πλάκα. Έχει δε σκοπό να συγκρατεί τον μπεράτη σε ορισμένη θέση και τον προστατεύει από πτώση. Το σύνολο καλύπτεται μερικώς από το καπάκι της κλειδαριάς που έχει σκοπό να δημιουργήσει την υποδοχή του κλειδιού.

Το κλειδί όταν γυρίζει στην υποδοχή του με το ένα άκρο του σπρώχνει προς τα πάνω τον μπεράτη, ο οποίος συμπιέζοντας τη λαβίδα ανυψώνεται. Μ’ αυτό τον τρόπο έχει τη δυνατότητα να εισέλθει ή να εξέλθει από την υποδοχή που βρίσκεται στο άλλο φύλλο της πόρτας ώστε να την ασφαλίσει ή να την ανοίξει αντίστοιχα. Όταν το κλειδί βγει απ’ την κλειδαριά η λαβίδα αποσυμπιέζεται και επανέρχεται στη θέση της. Μ’αυτό τον τρόπο εξασφαλίζεται η σταθερότητα του μπεράτη για μεγαλύτερη ασφάλεια.

Οι κλειδαριές αυτές έχουν κλειδαρότρυπα μόνο στην εξωτερική πλευρά της πόρτας. Η πόρτα όμως χρειάζεται να ξεκλειδώσει και από μέσα. Γι’ αυτό το σκοπό έχει προβλεφθεί μικρό εξάρτημα στερεωμένο κάθετα στο ελεύθερο άκρο του μπεράτη έτσι ώστε αυτός ν’ ανασηκώνεται εύκολα με το χέρι και να μπορεί να κλείσει ή να ανοίξει η πόρτα από μέσα.

ΔΙΑΚΟΣΜΗΤΙΚΟ ΣΤΟΙΧΕΙΟ ΚΛΕΙΔΑΡΟΤΡΥΠΑΣ

Συχνά στην εξωτερική πλευρά της πόρτας, πλαισιώνει την κλειδαρότρυπα πεπλατυσμένο μεταλλικό διακοσμητικό αντικείμενο, που παίρνει διάφορα σχήματα, συνήθως τη μορφή κεφαλής αετού .

ΚΛΕΙΔΙΑ

Οι κλειδαριές ανάλογα με την κατασκευή τους και τον τρόπο λειτουργίας τους υποδέχονται θηλυκά ή αρσενικά κλειδιά.

Τα θηλυκά κλειδιά αποτελούνται από κύλινδρο αυξομειούμενου μήκους με λαβή συνήθως σχήματος οβάλ ή καρδιάς, που απολήγουν σε κάθετο προς τον κύλινδρο τμήμα, το «λουβί». Το κυλινδρικό τμήμα είναι «κούφιο» και μ’ αυτό τον τρόπο το κλειδί παραμένει στη θέση του, κινείται στον ίδιο άξονα και προφυλάσσεται από πιθανή μετακίνηση. Το «λουβί» έχει χαραγμένα στον κορμό του διάφορα αυλάκια, συνήθως παράλληλα με το σώμα του κλειδιού, όπως επίσης και εγκοπές που επιτρέπουν τη διαφοροποίηση των κλειδιών μεταξύ τους και τη δυνατότητα να ταιριάζουν σε μια και μόνο κλειδαριά.

Οι παραλλαγές της διατομής των κλειδιών, τα σχέδια και τα σχήματα που συναντήσαμε είναι άπειρα. Η γενική όμως εντύπωση που δίνουν είναι πάντα η ίδια.

Τα αρσενικά κλειδιά είναι λίγα σε αριθμό και πιθανώς μεταγενέστερα. Το «λουβί» βρίσκεται λίγο πιο πάνω από την απόληξη του κυλινδρικού τμήματος που είναι συμπαγές, με μικρές διαφοροποιήσεις. Η κλειδαριά που δέχεται αρσενικό κλειδί έχει και την αντίστοιχη υποδοχή .

ΔΙΑΚΟΣΜΗΤΙΚΟ ΣΤΟΙΧΕΙΟ ΚΛΕΙΔΑΡΟΤΡΥΠΑΣ

Συχνά στην εξωτερική πλευρά της πόρτας, πλαισιώνει την κλειδαρότρυπα πεπλατυσμένο μεταλλικό διακοσμητικό αντικείμενο, που παίρνει διάφορα σχήματα, συνήθως τη μορφή κεφαλής αετού .

       Βώροι Δυτικής Μεσαράς, νταμπλαδωτή αυλόπορτα, εξωτερική όψη και οριζόντια τομή.

ΚΛΕΙΔΙΑ

Οι κλειδαριές ανάλογα με την κατασκευή τους και τον τρόπο λειτουργίας τους υποδέχονται θηλυκά ή αρσενικά κλειδιά.

Τα θηλυκά κλειδιά αποτελούνται από κύλινδρο αυξομειούμενου μήκους με λαβή συνήθως σχήματος οβάλ ή καρδιάς, που απολήγουν σε κάθετο προς τον κύλινδρο τμήμα, το «λουβί». Το κυλινδρικό τμήμα είναι «κούφιο» και μ’ αυτό τον τρόπο το κλειδί παραμένει στη θέση του, κινείται στον ίδιο άξονα και προφυλάσσεται από πιθανή μετακίνηση. Το «λουβί» έχει χαραγμένα στον κορμό του διάφορα αυλάκια, συνήθως παράλληλα με το σώμα του κλειδιού, όπως επίσης και εγκοπές που επιτρέπουν τη διαφοροποίηση των κλειδιών μεταξύ τους και τη δυνατότητα να ταιριάζουν σε μια και μόνο κλειδαριά.

Οι παραλλαγές της διατομής των κλειδιών, τα σχέδια και τα σχήματα που συναντήσαμε είναι άπειρα. Η γενική όμως εντύπωση που δίνουν είναι πάντα η ίδια.

Τα αρσενικά κλειδιά είναι λίγα σε αριθμό και πιθανώς μεταγενέστερα. Το «λουβί» βρίσκεται λίγο πιο πάνω από την απόληξη του κυλινδρικού τμήματος που είναι συμπαγές, με μικρές διαφοροποιήσεις. Η κλειδαριά που δέχεται αρσενικό κλειδί έχει και την αντίστοιχη υποδοχή .