Έκθεση

Κεραμική

Η κρητική κεραμική διέπεται από ένα ιδιαίτερο καθεστώς:

Υπάρχουν 4 οικισμοί με πολλούς αγγειοπλάστες, ένας σε κάθε Νομό του νησιού. Οι μεμονωμένοι αγγειοπλάστες είναι εξαίρεση. Από δυο από αυτούς τους οικισμούς, το Θραψανό και τις Μαργαρίτες, αναχωρούσαν κάθε άνοιξη μικρές συντεχνιακές ομάδες 5-6 ατόμων και διανέμονταν σε όλη την Κρήτη διαλέγοντας κατάλληλο μέρος στην ύπαιθρο για να εγκατασταθούν όλη τη θερινή περίοδο δημιουργώντας όλες τις μορφές κεραμικών, από πιθάρια έως μικρά ποτήρια. Το φθινόπωρο επέστρεφαν στα χωριά τους. Η πρακτική αυτή ήταν αναγκαία λόγω έλλειψης αμαξωτών δρόμων και τον κίνδυνο μεταφοράς αγγείων σε σαμάρια υποζυγίων για μεγάλες αποστάσεις.

Οι κρητικοί κεραμίστες είναι ιδιαιτέρως δεξιοτέχνες και έχουν δημιουργήσει, όπως και οι αρχαίοι πρόγονοί τους, σωρεία μορφών αγγείων για όλες τις χρήσεις. Αρκετές μορφές δεν έχουν αλλοιωθεί εδώ και 4000 χρόνια τουλάχιστον.

Στις μέρες μας υπάρχουν ακόμα παραδοσιακοί αγγειοπλάστες μόνο στα δυο χωριά που προαναφέραμε.

Ενδεικτικά παραθέτουμε το χρηστικό κατάλογο των κρητικών κεραμικών:

Δοχεία αποθήκευσης

Διάφοροι τύποι μεγάλων πιθαριών συντηρούν το λάδι, το κρασί, το μέλι, τα σιτηρά. Πιο μικρά πιθάρια και κουρούπια φυλάσσουν ελιές, τουρσιά, τυριά, καπνιστά κρέατα, αλάτι κ.α.

Δοχεία μεταφοράς υγρών

Οι στάμνες μεταφοράς νερού από την πηγή ή από το πηγάδι στο σπίτι έχουν ιδιαίτερες μορφές σε πέντε διαμερίσματα της Κρήτης. Όλες προέρχονται από αρχαία πρότυπα. Το ίδιο ισχύει για τα παγούρια που μπορούν να φτάσουν σε διάμετρο 40-50 εκατοστών.